Mannetjes merel in het gras

Resultaten 3e kwartaal 2022 voor het speerpuntdier de Merel



Logo jaar van de Merel

In het 3e kwartaal zijn 54 merels bij het DWHC onderzocht op de doodsoorzaak. In tegenstelling tot het 2e kwartaal, waarin het usutuvirus bij geen van de geteste dode merels werd aangetoond, speelde het usutuvirus in het 3e kwartaal een duidelijk rol bij de merelsterfte.

Bij 38 merels werd door het Erasmus MC het usutuvirus aangetoond, dat is dus bij 70% van de onderzochte merels (zie grafiek). Van de 38 merels met een usutuvirus-infectie, hadden minimaal 15 vogels een co-infectie met de vogelmalaria-parasiet. Daarnaast werd de vogelmalaria-parasiet bij nog 11 andere, niet met het usutuvirus besmette, merels aangetoond. De vogelmalaria-parasiet wordt net als het usutuvirus door muggen overgedragen.

Begin augustus kwamen meldingen van merelsterfte voornamelijk uit Noord-Brabant en Zuid-Holland. Op de kaart bij het bericht https://dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/merelsterfte-door-usutuvirus-vogelmalaria-en-parasieten/ staan geen positieve merels uit Zuid-Holland, omdat die niet konden worden opgehaald vanwege de toen geldende vervoersbeperkingen in verband met vogelgriep. In de weken erna is het virus bij dode merels verspreid over Nederland aangetoond (zie kaart) met uitzondering van de noordelijke provincies. Het kan zijn dat ook daar de vervoersbeperkende maatregelen voor het ophalen van dode vogels een rol heeft gespeeld.

Behalve het usutuvirus  en de vogelmalaria-parasiet, speelden ook wormen een rol bij de merelsterfte, al dan niet in combinatie met usutu en/of vogelmalaria. De gevonden wormen waren zowel wormen van de luchtwegen, zoals gaapwormen, als maag-darmwormen, waaronder lintwormen.

Andere oorzaken waaraan merels in het 3e kwartaal zijn doodgegaan of die hebben bijgedragen aan de sterfte, zijn: letsel (trauma), bacteriële infectie, maag-darmbloeding en schimmelinfectie in de luchtwegen.

Grafiek van aantal merels met usutuvirus infectie in 3e kwartaal 2022
Grafiek aantal merels per maand met usutuvirus infectie in 2022
Kaart usutuvirus bij merels in 2022

Meld dode Merels

Meldingen zijn zeer belangrijk, omdat alleen op die manier inzicht verkregen kan worden over ziekte/sterfte onder wilde dieren in Nederland. Je kunt de vondst van een dode vogel melden bij Sovon via sovon.nl/dodevogels of op de website van DWHC, rechtsboven ‘Meld een dood dier’.

In het jaar van de merel wordt geprobeerd om de gemelde ‘vers’ (niet langer dan 24 u dood) dode merels op halen voor onderzoek. Maar het is onmogelijk om alle gemelde dieren op te halen voor onderzoek. Voor vogels die opgehaald worden, is het zeer belangrijk dat ze goed gekoeld worden, zie voor tips: https://dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/vragen/#koelen.

Let opalleen ‘dubbel’-verpakte dieren op een postcode-adres komen voor ophalen in aanmerking. Een dubbele verpakking (zie https://dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/vragen/#verpakken) en goed gekoeld is overigens geen garantie dat het dier bij de melder opgehaald kan worden. De mogelijkheden voor onderzoek worden telefonisch met de melder afgestemd. Bij het oprapen van een dood dier, moeten de algemene hygiënemaatregelen in acht worden genomen https://www.dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/vragen

Eerder berichten n.a.v. Merel DWHC speerpuntdier 2022:

https://dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/merelsterfte-door-usutuvirus-vogelmalaria-en-parasieten/

https://dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/resultaten-2e-kwartaal-2022-speerpuntdier-merel/

https://dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/resultaten-1e-kwartaal-2022-van-het-speerpuntdier-de-merel/

https://dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/merel-dwhc-speerpuntdier-2022/