Dodelijke hondenziekte vlak over de Duitse grens

In Duitsland is in het grensgebied met Nederland op enkele plaatsen* een dode vos met de voor honden besmettelijke ziekte van Carré aangetroffen. Honden kunnen besmet worden door (in)direct contact met andere zieke honden of in de natuur levende zieke wilde dieren als vossen of marters.

Canine Distemper of ziekte van Carré, zoals hondenziekte ook wordt genoemd, is een infectie die ernstige ziekteverschijnselen en uiteindelijk ook hersenverschijnselen bij carnivoren zoals de hond kan veroorzaken. Het is zeer besmettelijk en voor niet-ingeënte dieren in veel gevallen dodelijk. De ziekte van Carré is verwant aan de mazelen bij de mens, maar is ongevaarlijk voor de mens. Huiskatten zijn niet gevoelig voor deze infectie.

Besmettingsroutes

Dieren lopen de ziekte voornamelijk op door het inademen van besmette luchtdeeltjes of door contact met besmet speeksel, neus- of oogvocht, urine of uitwerpselen. Niet alle dieren die met het virus in aanraking komen, gaan dood. Het is mogelijk dat dieren zich herstellen en immuniteit opbouwen. Het aandeel van besmette dieren dat doodgaat, kan per diersoort zeer verschillend zijn.

Wilde dieren

Het Dutch Wildlife Health Centre (DHWC) onderzoekt dode wilde dieren op doodsoorzaak. Behalve hond- en marterachtigen, is ook de wasbeer gevoelig voor hondenziekte. In Duitsland zin jaarlijks enkele berichten over hondenziekte bij vossen, dassen, steen- en boommarters of wasberen. DWHC heeft in de afgelopen jaren deze ziekte bij een paar dassen en bij één steenmarter vastgesteld, maar nog niet bij vossen. Het laatste geval was bij deze steenmarter die in december 2016 in de omgeving van Enschede dood was gevonden. Deze steenmarter had de dagen ervoor afwijkend gedrag had vertoond.

Symptomen en afwijkend gedrag

Dieren met hondenziekte krijgen eerst koorts, een loopneus, vieze ogen, gaan hoesten en ontwikkelen longontsteking. Daarna ontstaan maag-darmproblemen en is er grote kans op overgeven en diarree, mogelijk met wat bloed. Als vervolgens het virus de hersenen van de honden aantast, ontwikkelen ze klachten als kopkanteling, spiertrekkingen, stuiptrekkingen en gedeeltelijke of volledige verlamming met uiteindelijk de dood als gevolg.

Maar dergelijke afwijkingen kunnen ook door andere ziekten worden veroorzaakt. Aan de ene kant worden symptomen beschreven, maar tegelijk moet ook gerealiseerd worden dat het niet mogelijk is om aan het gedrag van een dier te zien of het hondenziekte heeft of niet. Want afwijkend gedrag kan door tal van oorzaken komen, waaronder hersenontsteking, maar ook longontsteking. De oorzaken voor een hersenontsteking zijn bovendien zeer divers, zoals infecties met Toxoplasma, Franse hartworm of bacteriële infecties zoals Staphylococcen.

Behandeling honden

Honden kunnen niet behandeld worden tegen het virus dat de ziekte veroorzaakt. Symptoombestrijding kan wel. De zieke hond moet dan naar een kliniek en in isolatie worden behandeld. Honden krijgen dan antibiotica om bacteriële infecties te behandelen, medicatie tegen diarree, braken, en hoesten, meestal zijn ook infusen nodig.

Wat is er bij honden en fretten tegen te doen?

Herman Egberink is dierenarts en viroloog bij het departement Infectieziekten en Immunologie van de faculteit Diergeneeskunde. “Gelukkig kan de ziekte worden voorkomen door inenting. Als de moeder is gevaccineerd, krijgen pups eerst antistoffen via de moedermelk binnen. Afhankelijk van de hoeveelheid antistoffen zijn de meeste pups hierdoor gedurende de eerste 6-12 weken van hun leven beschermd. Rond die periode worden ze gevoelig voor infectie. Daarom krijgen de pups vanaf een leeftijd van 6 weken enkele inentingen (vaccinaties) met een laatste vaccinatie op een leeftijd van 6-12 maanden. Na deze basisvaccinatie wordt een herhalingsenting om de 3 jaar aanbevolen”, aldus Egberink.

Ook marterachtigen zijn gevoelig voor hondenziekte. Vandaar dat mensen die fretten of nertsen als huisdier houden, ook met deze ziekte rekening moeten houden en nadenken over het inenten van hun huisdier.

Overige informatie over ziekten bij vossen en hondenziekte bij wilde dieren:

Vos dood door toxoplasmose: https://www.dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/vos-dood-toxoplasmose/
Vos met bacteriele hersenvliesontsteking: https://www.dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/vos-meningitis/
Overige berichten over vossen: https://www.dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/diersoorten/vos/
Lees meer over hondenziekte op https://www.dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/ziekten/canine-distemper.

*
Niederkruchten (Kreis Vierssen): 4 januari 2019
Effeld (Kreis Heinsberg): 7 maart 2019
Heiligenhaus (Kreis Mettman): 27 januari 2019