Mannetjes merel in het gras

Merel DWHC speerpuntdier 2022



De merel is één van de talrijkste tuinvogels in Nederland, maar toch zien we steeds minder Merels. Het usutuvirus dat in de herfst van 2016 voor het eerst bij Merels in Nederland werd vastgesteld, heeft vermoedelijk bijgedragen aan de sterke daling van de aantallen sinds 2016. Echter, de achteruitgang was reeds voor 2016 zichtbaar in de Sovon-telgegevens (Sovon Vogelonderzoek | Merel).
Om meer te weten te komen over de Merel, hebben Sovon en de Vogelbescherming het jaar 2022 uitgeroepen tot ‘Jaar van de Merel’ .
Het DWHC sluit zich daarbij aan met de Merel als speerpuntdier van 2022.

Jaar van de merel

Logo jaar van de Merel

Waarom het aantal Merels afneemt is onbekend: Is er een voedselprobleem, komen er minder nesten uit en/of worden minder jongen groot, spelen ziekten een rol? Dit zijn allemaal vragen waarvan dit jaar wordt getracht een tipje van de sluier op te kunnen lichten. Sovon en Vogelbescherming organiseren diverse activiteiten, zoals ‘Wat eet de merel’ en ‘Broedsucces’. (Wat eet de merel? – Vroege Vogels – BNNVARA; https://www.sovon.nl/nl/content/jaar-van-de-merel.)

Doodsoorzaken

Onderzoek door DWHC naar de doodsoorzaken bij Merels laat zien dat het usutuvirus in de eerste drie jaar (2016-2018) veel bij merels voorkwam, maar de afgelopen paar jaar afneemt. Een andere ziekte die bij een aanzienlijk deel van de Merels is aangetroffen, al dan niet in combinatie met usutu, is vogelmalaria (https://doi.org/10.1016/j.jcpa.2019.10.044; https://www.dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/merel-vogelmalaria/ ). Zowel het usutuvirus als vogelmalaria worden door muggen overgedragen. Andere doodsoorzaken die DWHC de laatste jaren bij Merels heeft gevonden zijn bijvoorbeeld trauma, voedseltekort, schimmelinfectie van de luchtwegen, bacteriële infectie en atoxoplasma.

sheet met aantal doodsoorzaken Merel

Meld dode merels

Het onderzoek naar de sterfte onder merels wordt voortgezet, maar het is onmogelijk om alle gemelde dieren op te halen voor onderzoek. Meldingen zijn wel zeer belangrijk, omdat alleen op die manier inzicht verkregen kan worden over ziekte/sterfte onder wilde dieren in Nederland. Je kunt de vondst van een dode vogel melden bij Sovon via sovon.nl/dodevogels of op de website van DWHC via de link Meld hier uw dode dier.

Let op: alleen ‘dubbel’-verpakte dieren op een postcode-adres komen voor ophalen in aanmerking. Een dubbele verpakking is overigens geen garantie dat het dier bij de melder opgehaald kan worden. De mogelijkheden voor onderzoek worden telefonisch met de melder afgestemd. Bij het oprapen van een dood dier, moeten de algemene hygiënemaatregelen in acht worden genomen https://www.dwhc-dev.wp.hum.uu.nl/vragen