Opnieuw is bij een vos uit Limburg scabiës-schurft vastgesteld

In november 2015 kwam bij DWHC een vos binnen voor onderzoek. Hierbij werd gemeld dat in de omgeving van Leudal al enkele jaren vossen met schurftachtige verschijnselen werden gezien, dit jaar al vijf. Begin 2014 was reeds bij een vos uit dit gebied schurftmijt vastgesteld. Ook bij de vos die nu voor onderzoek naar DWHC was gebracht is de Sarcoptes-schurft gevonden.

De huid van de vos vertoonde kale verdikte plekken rond zijn bek, oren en de achterpoten. In het afkrabsel van de huid waren Sarcoptes mijten te zien.

Schurft is een huidaandoening die zowel bij mensen als bij dieren voorkomt en door verschillende soorten mijten kan worden veroorzaakt. Bij wilde dieren wordt schurft voornamelijk door de schurftmijt Sarcoptes scabiei veroorzaakt. Deze schurft wordt ook wel scabiës-schurft genoemd, om verwarring te voorkomen met schurft die door andere schurftmijten wordt veroorzaakt.

Vos met schurft;  Foto: DWHC

Scabiës-schurft is wereldwijd bij meer dan 100 verschillende zoogdieren aangetroffen en er bestaan maar liefst meer dan 15 varianten, waarvan één bij honden (S. scabiei var. canis), één bij vossen (S. scabiei var. vulpes) en één bij gemzen en steenbokken (S. scabiei var. rupicaprae) voorkomt. Sommige van deze varianten zijn gastheer-specifiek, en kunnen slechts op één diersoort langdurig overleven, terwijl andere varianten op verschillende diersoorten kunnen voorkomen. Ondanks deze soortspecificiteit is overdracht tussen roofdierensoorten onderling of van het ene hoefdiersoort op het andere, wel mogelijk. De Sarcoptes schurftmijt wordt voornamelijk overgedragen door direct contact tussen dieren.

Sarcoptes scabies;   foto: Erik Weerts

Schurftmijt is een zeer besmettelijke ziekte die zich snel binnen een populatie kan uitbreiden. Schurft-epidemieën zijn feitelijk alleen bekend van sociaal levende dieren, zoals vossen, wolven, gemzen en steenbokken, waar het kan leiden tot een (tijdelijke) afname van 50-90% van de populatie.

Honden kunnen scabiës-schurft oplopen door contact met besmette vossen. Hoe ernstig en hoe gemakkelijk een hond vossenschurft oploopt, is niet duidelijk. In de literatuur worden wisselende ervaringen beschreven, variërend van geen enkel effect, de ontwikkeling van alleen een enkele, lokale plek, tot honden met schurft. Mogelijk dat de conditie van de hond mede bepaalt bepalend is, of en hoe de vossenschurft zich bij de hond ontwikkelt. Veel honden ontwikkelen na een besmetting immuniteit, waardoor ze bij een eventuele herbesmetting zelf in staat zijn de ziekte de kop in te drukken.

Hoewel dierlijke Sarcoptes schurftmijten ook bij mensen klachten kunnen geven, zijn deze veel milder dan die bij humane scabiës. Door het vastpakken van besmette dieren met blote handen, kan de mens worden geïnfecteerd. Meer informatie over schurft bij mensen is te vinden op de website van het RIVM.

Meer informatie is te vinden in de DWHC Brochure Schurftmijt.

Om zicht te krijgen op de ontwikkeling en eventuele uitbreiding van de ziekte onder vossen en het effect op de vossenpopulatie, ontvangt het DWHC uit Limburg en met name de omgeving van het Leudal graag informatie, zoals het aantal vossen dat gezien wordt met schurftachtige verschijnselen, de locatie, datum van de waarneming en, indien aanwezig, een foto.
U kunt de gegevens mailen naar m.montizaan@uu.nl