Konijnenvirus RHDV-2 waart nog steeds rond

Vaccineren gehouden konijnen blijft noodzakelijk

Foto: Margriet Montizaan

Gedurende het gehele jaar komen bij het Dutch Wildlife Health Centre en de faculteit Diergeneeskunde meldingen binnen van dode konijnen. Maar sinds het begin van de meteorologische zomer is een toename van het aantal meldingen te zien. Uit onderzoek van een aantal konijnen blijkt dat de virusziekte Rabbit Hemorrhagic Disease (RHD) nog steeds slachtoffers maakt onder zowel gehouden als wilde konijnen. VHD wordt ook vaak aangeduid als Viral Hemorrhagic Disease (VHD) of viraal hemoragisch syndroom (VHS).  Er is geen behandeling voorhanden. Om te voorkomen dat een gehouden konijn ziek wordt van een besmetting met het virus, wordt geadviseerd om te vaccineren. U kunt hiervoor terecht bij uw dierenarts.

De ziekte

RHD wordt veroorzaakt door het Rabbit Hemorrhagic Disease Virus (RHDV), waar twee typen van bestaan: het klassieke RHDV, ook wel RHDV-1 genoemd, en RHDV-2. Het RHDV-2 is een nieuwe variant van het klassieke RHD-virus dat sinds de jaren ’90 in Nederland bij konijnen voorkomt. Deze nieuwe variant, RHDV-2, is voor het eerst in 2010 in Frankrijk vastgesteld en heeft zich inmiddels over een groot deel van Europa verspreid. In 2015 is RHDV-2 voor het eerst in Nederland aangetoond.

Situatie

Hoe groot de konijnensterfte door RHDV is, is moeilijk aan te geven. Het is onmogelijk om aan de buitenkant van een konijn te zien waaraan het dier is doodgegaan. De meeste konijnenhouders laten hun dode konijn niet onderzoeken. En ook van de wilde konijnen wordt slechts een heel klein aantal onderzocht. Dit komt omdat de kadavers niet altijd worden gevonden, of de dieren zijn al te lang dood om nog te onderzoeken, of ze kunnen vanwege logistieke en financiële redenen niet worden onderzocht. Voor het melden van sterfte onder gehouden konijnen bestaat geen centraal meldpunt. Dode wilde konijnen daarentegen kunnen bij het DWHC worden gemeld via het meldformulier . Toch leert de ervaring dat konijnensterfte vaak niet gemeld wordt totdat het echt grote aantallen betreft.

Onderzoek

Alleen op basis van pathologisch onderzoek kan worden bepaald of het beeld van de afwijkingen past bij een besmetting met RHDV. Echter om te bepalen om welk type het gaat, is een specifieke aanvullende test noodzakelijk. Bij een deel van de konijnen is deze aanvullende test uitgevoerd. Net als in 2016, bleek ook nu het in alle gevallen om RHDV-2 te gaan.

Besmettelijk

Het virus is zeer besmettelijk. Konijnen raken besmet door zowel direct onderling contact als indirect contact. Indirect contact kan bijvoorbeeld via contact met urine en keutels van besmette konijnen, en via o.a. besmet water, voedsel, kleding en handen. Ook in de uitwerpselen van roofdieren die een besmet konijn hebben gegeten, kan levensvatbaar RHD-2 virus aanwezig zijn.

Het RHD-virus is niet besmettelijk voor andere gezelschapsdieren zoals honden, katten, cavia’s en andere knaagdieren. Gehouden konijnen kunnen worden ingeënt.

Vaccineren

Het vaccineren van gehouden konijnen tegen RHDV-1 en RHDV-2 is niet verplicht. Maar om te voorkomen dat een gehouden konijn doodgaat door RHDV is het belangrijk om de gehouden konijnen in te enten. Hiervoor kunt u terecht bij uw eigen dierenarts. De konijnen die naar een tentoonstelling of jongdierendag gaan, moeten RHDV-2 ingeënt zijn om deel te mogen nemen ).

Informatie voor houders van konijnen:

Faculteit Diergeneeskunde: Landelijke sterfte onder konijnen door virusziekte VHD
Kleindier Liefhebbers Nederland: VHD/RHDV situatie in Nederland – juni 2017

Informatie voor dierenartsen:

Informatie voor dierenartsen over de verschillende vaccins werkzaam tegen RHD

Landelijke sterfte onder konijnen als gevolg van VHD (Viral Hemorrhagic Disease