RHDV-2 bij hazen in Australië

Foto: Nikie van Dorst

In Australië is vastgesteld dat een in mei 2016 dood gevonden  Europees haas  (Lepus europaeus) was doodgegaan aan RHDV-2 (Rabbit Hemorrhagic Disease Virus 2. Omdat een haas een ongebruikelijk gastheer is voor RHDV-2 maakte de OIE (World organisation for animal health) eind juni 2016 hiervan melding. Dit virus veroorzaakt hoofdzakelijk  sterfte onder konijnen en wordt slechts incidenteel bij Europese hazen gevonden, zoals bijvoorbeeld in Duitsland.

Sinds juni is in Australië RHDV-2 bij vijf Europese hazen vastgesteld. De dode hazen werden gevonden in de staat Victoria (één) en in de staat South Australia (vier). Sinds de jaren tachtig komt bij hazen het European Brown Hare Syndrom (EBHS) voor dat nauw verwant is aan RHDV en destijds hoge sterfte bij hazen veroorzaakte.  De pathologische veranderingen van RHDV-2 en EBHS lijken zeer sterk op elkaar en kunnen microscopisch niet van elkaar worden onderscheiden. Alleen met een speciale laboratoriumtest (een PCR-test) is het mogelijk om te bepalen aan welke van deze twee virussen het dier is doodgegaan.

Navraag in Australië over de dode Europese hazen, leert dat in alle gebieden waar de dode hazen zijn gevonden, ook sterfte door RHDV-2 was onder de Europese konijnen (Oryctolagus cuniculus). Er wordt vooralsnog vanuit gegaan dat het haas een zogenaamde ‘spillover’ is: de ziekte is een ‘konijnenziekte’, maar kan bij een grote uitbraak overspringen naar andere diersoorten.

Europese hazen in Australië

Europese hazenpopulaties komen voor in een deel van Tasmanië en in een brede strook die loopt van een punt van South Australia, via Victoria, New South Wales tot in een deel van Queensland (zie kaart). Zowel Europese konijnen als Europese hazen zijn in  Australië geïmporteerd. Philip Stott onderzocht de introductie van het Europese haas in Australië. Hij vond informatie over 41 pogingen die in de periode tussen 1827 en 1872 zijn ondernomen om Europese hazen in  Australië en Tasmanië te importeren. In 27 gevallen was het gelukt om 1 of meerdere levende hazen aan land te brengen, waaruit 10 hazenpopulaties zijn ontstaan. Echter zeer waarschijnlijk waren 11 van deze hazen L. nigricollis (zwartnekhaas) en geen L. europaeus. Over het lot van deze hazen is niets bekend. Maar omdat sommige hazenpopulaties voorkomen in gebieden die op basis van klimaat en beschikbaarheid van grastype wel geschikt zijn voor de zwartnekhaas, maar niet/minder voor het Europese haas, doet vermoeden dat daar mogelijk sprake is van zwartnekhazen. Vandaar dat Stott aangeeft dat onderzoek naar de taxonomische status in die gebieden (tropisch Queensland) onderzocht zou moeten worden.
In Australië wordt het Europese haas, net zoals het Europees konijn, als schadelijke diersoort beschouwd (pest-species) en intensief bestreden.

Verspreidingsgebied Europese haas in Australië.

Bronnen:

OIE

Philip Stott (2015). Factors influencing the importation and establishment in Australia of the European hare (Lepus europaeus). Australian Journal of Zoology 63(1) 46-75 http://dx.doi.org/10.1071/ZO14037

Foto banner: Nikie van Dorst