2009 – 2010: Nationale surveillance van infecties en ziekten in reeën  -epizootic hemorrhagic disease virus infectie als pilot-



Het Project

Foto: Ton Richter

Foto: Ton Richter

Het ree (Capreolus capreolus) is een herkauwersoort die wijdverspreid en in grote getale (> 60,000) in Nederland voorkomt. Nationale surveillance en vroegtijdige signalering van infecties en ziekten bij de ree levert waardevolle informatie ten behoeve van het beleid voor deze ziekten bij landbouwhuisdieren en de mens. Er wordt samenwerking gezocht met vrijwilligers en medewerkers van structuren in het kader van de Flora en Fauna wet (Faunabeheereenheden en Wildbeheereenheden) en de organisaties die onderzoek doen naar de betreffende ziekten bij wilde dieren (het Dutch Wildlife Health Centre en het Centraal Veterinair Instituut van Wageningen UR (CVI)).

Deze samenwerking wordt geïnitieerd om een landelijk netwerk voor het representatief bemonsteren van reeën op te zetten. Deze bemonstering zal ten eerste gebruikt worden om inzicht te verkrijgen betreffende de situatie van epizootic hemorrhagic disease virus (EHDV) bij vrij levende reeën in Nederland.

EHDV infectie is een insectenoverdraagbare virusziekte bij vele herkauwersoorten. Historisch gezien veroorzaakte EHDV hoge sterfte bij witstaartherten (Odocoileus virginianus) in Noord Amerika, terwijl ook infecties bij gedomesticeerde herkauwers werden gerapporteerd. Recent is gebleken dat EHDV ook ziekte en productieverlies in runderen veroorzaakt, onder andere tijdens uitbraken in Turkije, Israël en Noord-Afrika. EHDV is genetisch nauw verwant aan blauwtongvirus en Afrikaanse paardenpest en wordt ook overgebracht door Culicoides spp. Mede door het toenemende risico voor landbouwhuisdieren in Europa met daarbij de toegenomen kans op economische schade is EHDV sinds mei 2008 aangifteplichtig.

Het project bestaat uit vier activiteiten:

  1. Het opstarten van een landelijk netwerk voor het om representatieve bemonsteren van vrij levende reeën.
  2. Het bepalen van de virusprevalentie in vrijlevende reeën om actieve EHDV-circulatie in Nederland te kunnen vaststellen.
  3. Het verzamelen van sera om t.z.t. de seroprevalentie van EHDV te bepalen. Op deze wijze kunnen (oude) EHDV-infecties in vrijlevende reeën in Nederland worden vastgesteld.
  4. Het verstrekken van informatie om de kans op vroege signalering van de infectie door de mensen in het veld te vergroten.

Het project is eind November 2009 begonnen, met financiële ondersteuning van LNV.

De voortgang

December 2009:

  • De Faunabeheereenheden en jagers organisaties vroegen de Wildbeheereenheden om het project te steunen
  • De Wildbeheereenheden kregen uitleg, handleiding, inzendformulier, en materiaal toegezonden.
  • De eerste bloedjes kwamen binnen, daarna viel er sneeuw….

Juni 2010:

  • Totaal zijn er in het geiten/kalveren afschot seizoen 364 enveloppen terug gestuurd (364/73%). Het relatieve aantal teruggestuurde monsters varieerde per fauna beheereenheid (FBE). In enkele FBE’s, is alleen ontheffing verleend voor euthanasie van zieke en verwonde dieren.
  • Eind april 2010, is de vraag om 200 bokken monsters uitgezet, waarvoor dezelfde bemonsteringsmethode als voor de geiten werd gebruikt .
  • De ingezonden geiten/kalveren monsters zijn opgestuurd naar het Centraal Veterinair Instituut van Wageningen UR. Daar worden ze onderzocht op aanwezigheid van EHDV.

De resultaten

lees hier het verslag met de eerste resulaten…

Tips

Voor het verbeteren van de kwaliteit van de bloedmonster:

  • De monsters zo snel mogelijk na afschot nemen, bij voorkeur uit lies, oksel of hart en grote vaten.
  • De buisjes met de roze-rode dop (EDTA-buisjes) zachtjes maar goed 10 keer zwenken.
  • Hoe sneller het bloed verstuurd wordt en aankomt, hoe beter de kwaliteit.

Voor het veilig verzenden:

Zorgen bij het inpakken dat de buitenste envelop niet vies wordt (zie Handleiding praktische uitvoering bemonsteren)

Voorkom dit

Voorkom dit: bloed op enveloppe