Trichomonas infectie bij een holenduif

Voorgeschiedenis

Foto: W. van Kruijsbergen, Saxifraga

In mei 2010 stierf een mannelijke, volwassen holenduif (Columba oenas)  kort nadat hij in Hilversum gevonden was met bloed op de snavel. Hij werd verzonden naar het DWHC voor post-mortaal onderzoek.

Macroscopisch onderzoek

De vogel was in slechte voedingstoestand en matig bespierd.
De huid en subcutis (onderhuid) van de nek waren hyperemisch (bloedrijk). In de keelregio was een massa van 20x15mm aanwezig welke zich uitbreidde naar de linkerkant van de nek. Op doorsnede oogde de massa matgeel en gelaagd (foto 2). In de mondholte waren kleine gele laesies (afwijkend weefsel) aanwezig van ongeveer 1mm Ø.
Het proximale deel van de darm (deel van de darm dat aansluit bij de kliermaag) was leeg, met uitzondering van twee kleine stenen zoals ook gevonden in de spiermaag. De rest van de darm was gevuld met een groen-gele substantie. In de cloaca was de substantie donkergroen.

Duif geopend van onder de snavel tot aan de borst voor post-mortem onderzoek.
Let op de gele necrotische (met weefsel-versterf gepaard gaande) laesie in de keel.
(Foto: L. Begeman, DWHC)

Microscopisch onderzoek

Cytologie: Een impressieuitstrijkje van een keelswab toonde extracellulaire bacteriën en trichomonas parasieten.
In de darm werden veel oöcysten (stadium van een parasiet) gevonden.

Histologie: Histologisch onderzoek van de krop toonde uitgebreide necrose (weefselversterf) van de mucosa (slijmvlies) met infiltratie van ontstekingscellen en aanwezigheid van trichomonas parasieten.
De lever was hyperemisch met veel ijzerpigment in Kupffercellen (dit zijn cellen die bacteriën en andere lichaamsvreemde stoffen opnemen en verteren). Er was sprake van anisokaryose (ongelijke vorm en grootte van celkernen) van de hepatocyten (levercellen) en infiltratie van leukocyten (witte bloed cellen). De hersenen en longen waren mild hyperemisch. In de longen waren de bronchi (diepe luchtwegen) verwijd, er was oedeem (vochtophoping in het weefsel tussen de cellen) en lichte pneumoconiose (stoflong). Andere organen vertoonden geen afwijkingen.

Laboratoriumonderzoek

De aanwezigheid van Trichomonas gallinae werd bevestigd in het DWHC door de PCR-test zoals beschreven door Kleina et al 2004 [1].

Conclusie

Deze duif was in slechte toestand. In de keelregio was een necrotische massa aanwezig en in de mondholte enkele kleinere laesies welke in verband gebracht worden met een Trichomonas infectie.
De keel-, bek-, en kropontsteking ten gevolge van T. gallinae infectie is de waarschijnlijke doodsoorzaak van deze vogel. De massa in de keel zal de voedselopname bemoeilijkt hebben. Daarnaast kan de protozoaire infectie in de darmen bij hebben gedragen aan de slechte voedingstoestand.

Referenties

1. Kleina P, Bettim-Bandinelli J, Bonatto SL, Benchimol M, Bogo MR: Molecular phylogeny of Trichomonadidae family inferred from ITS-1, 5.8S rRNA and ITS-2 sequences. Int J Parasitol 2004, 34(8):963-970.