Ziekte: Yersinia pseudotuberculosis

Op deze pagina staat eerst algemene informatie over de ziekte. Door te klikken op de groene balk, wordt de onderliggende tekst zichtbaar.
Nieuwsberichten, DWHC-onderzoeksresultaten, documenten en literatuur die betrekking hebben op deze ziekte en op de DWHC-website te vinden zijn, staan onder de algemene informatie weergegeven.

Ziekteverwekker

Yersiniose is de collectieve naam voor ziekte die wordt veroorzaakt door pathogene (ziekteverwekkende) stammen van Y. pseudotuberculosis of Yersinia enterocolitica (niet alle stammen van met name van Y. enterocolica zijn pathogeen) [3,6,10].
Beide bacteriesoorten kunnen overleven en zich vermenigvuldigen in dieren, bodem en aquatische milieus [6,10].

Gevoelige diersoorten

Deze bacteriën (Y. pseudotuberculosis en Yersinia enterocolitica ) komen overal in de wereld voor, maar vooral in gematigd of subtropisch klimaat [3].
Infectie is beschreven bij veel wilde zoogdier- en vogelsoorten [2,5,7,8,10,11], maar ook bij gehouden dieren en de mens [3,4]. De belangrijkste reservoirs voor Y. pseudotuberculosis zouden knaagdieren, haasachtigen, en vogels zijn; de belangrijkste reservoirs voor Y. enterocolitica gedomesticeerde dieren, met name varkens [3]. Yersiniose bij Europese hazen is eerder in Europa beschreven, ook in Nederland [2,8,9,11].
Sterfte door yersiniose onder Europese hazen wordt het meest gezien in de koude en natte seizoenen [2,8].
Overdracht vindt plaats via inname van besmet voedsel of water [4,6].

Symptomen dieren

Na opname, besmet de bacterie de darmwand. Van daaruit kan het via lymfe naar de mesenteriale lymfeknopen (de lymfeknopen in het buikvlies), en via de vena portae (poortader) in de bloedstroom [4].
De klinische symptomen van Y. pseudotuberculosis en Y. enterocolitica infecties zijn vergelijkbaar [6]. Meestal is er sprake van een milde tot ernstige enteritis (darmontsteking). Soms is er eveneens mesenteriale lymphadenitis (ontsteking van de lymfeknopen van het buikvlies), en in ernstige gevallen septicemie (bloedvergiftiging) [4,6]. Klinische verschijnselen zijn onder anderen diarree, vermagering, en sloomheid [4]. Sterfte kan volgen.

Diagnostiek
Post-mortaal wordt de diagnose van yersiniose vastgesteld aan de hand van de laesies samen met identificatie van de bacterie die ze veroorzaakt. Er zijn PCR-tests ontwikkeld die pathogene Y. pseudotuberculosis en Y. enterocolitica in weefsels kunnen vaststellen [5]. De bacterie kan ook uit geïnfecteerd weefsel gekweekt worden; dit vergt speciale methoden zoals “cold-enrichment” [4,5].
NB: Darminhoud kan niet-pathogene stammen bevatten, i.e., die geen ziekte veroorzaken.

Besmetting mensen

Bij de mens komen Y. pseudotuberculosis en Y. enterocolitica infecties voor[3,6]. Hoewel mensen besmet kunnen worden vanuit de omgeving, mogelijk met andere stammen, lijkt goede hygiëne passend bij omgang met hazen en andere wilde dieren, en het bereiden van hun producten [6].
Een ander belangrijk lid van de Yersinia-familie is Y. pestis, de verwekker van de pest, een van de meest verwoestende ziekten van de menselijke geschiedenis. Het is nauw verwant aan Y. pseudotuberculosis, waaruit het schijnbaar is gedifferentieerd [1]. De hypothese bestaat dat de nauwe antigeenrelatie tussen de twee Yersinia spp de verspreiding van de pest in de laatste pandemie in Europa heeft beperkt [4].
Yersiniosis blijkt een belangrijke doodsoorzaak te zijn van Europese hazen in een aantal Europese landen [2, 8]. Yersiniosis speelt mogelijk een significante rol bij het reguleren van hazenpopulaties [2,8].

Referenties

  1. Achtman M. Zurth K. Morelli G. Torrea G. Guiyoule A. and Carniel E. 1999. Yersinia pestis, the cause of plague, is a recently emerged clone of Yersinia pseudotuberculosis. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America (PNAS), 96, 24: 14043–14048.
  2. Bartling C. Wölfel R. Nikolaou K. Petry T. Thiede S. Hildebrandt T. Fassbender M. Göritz F. Blottner S. Spittler H. and Neubauer H. 2004.Prevalence of anti-Yersinia antibodies in European brown hares in North-Rhine Westphalia, Germany. Deutsche tierärztliche Wochenschrift, 111, 6: 259-262.
  3. Bockemühl J. and Roggentin P. 2004. Intestinal yersiniosis. Clinical importance, epidemiology, diagnosis, and prevention. Bundesgesundheitsblatt, Gesundheitsforschung, Gesundheitsschutz, 47, 7: 685-691.
  4. Fenwick S.G. and Collett M.G. Yersinia spp. Infections. In: Coetzer J.A.C. and Tustin R.C. eds. 2004. Infectious Diseases of Livestock: Vol. 3. Oxford University Press: 1617-1627.
  5. Freriksson-Ahomaa M. Wacheck S. Koenig M. Stolle A. Stephan R. 2009.Prevalence of pathogenic Yersinia enterocolitica and Yersinia pseudotuberculosis in wild boars in Switzerland. International Journal of Food Microbiology, 135: 199-202.
  6. Gasper P.W. and Watson R.P. Plague and yersiniosis. In Williams E.S. and Barker I.K. eds. 2001. Infectious Diseases of Wild Animals 3rd ed. Ames, Iowa: Iowa State Univ Press: 313-329.
  7. Nikolava S. Tzvetkov Y. Najdenski H. and Vesselnova A. 2001. Isolation of pathogenic Yersiniae from wild animals in Bulgaria. J. Vet. Med. B 48, 203-209.
  8. Stĕrba F. 1985. The incidence and seasonal dynamics of yersinioses (Y. pseudotuberculosis, Y. enterocolitica), staphylococcoses and pasteurelloses in hares from 1976 to 1982. Vet Med (Praha), 30, 6: 359-372.
  9. Van Haaften J. Poelma F.G. and Zwart P. 1968. Pasteurella pseudotuberculosis parmi le gibier dans les Pays-Bas. Symp. Series IMmunobiol. Standad 9, 117-120.
  10. Wobeser G. Campbell G.D. Dallaire A. and McBurney S. 2009.Tularemia, plague, yersiniosis, and Tyzzer’s disease in wild rodents and lagomorphs in Canada: A review. Canadian veterinary journal, 50, 12: 1251-1256.
  11. Wuthe H.H. Aleksić S. and Kwapil S. Yersinia in the European Brown Hare of Northern Germany. In Ravagnan G and Chiesa C. eds. 1995.Yersiniosis: Present and Future. Contributions to microbiology and immunology. Basel, Karger. 13. 51-54. Laatst bijgewerkt: 29 september 2015

Onderzoeksresultaten

Projecten

Overige berichten

Geen berichten gevonden.

Documenten en Publicaties